Πώς να κάνεις usability test στο site σου

Το να φτιάξεις ένα site από το μηδέν δεν είναι παιχνιδάκι. Όχι γιατί δεν υπάρχουν τα εργαλεία που σε διευκολύνουν, αλλά γιατί πρέπει να σκεφτείς εκ των προτέρων διάφορα πράγματα. Ας πούμε, πώς θα κάνεις την πλοήγηση εύκολη ή την εμφάνιση ελκυστική. Χρειάζεται να μπεις στη θέση των επισκεπτών της σελίδας σου. Και ευτυχώς μπορείς να το κάνεις, με τη βοήθεια του usability testing.

Τι είναι usability testing

Το usability testing είναι ο όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε τη διαδικασία δοκιμών για να διαπιστωθεί πόσο εύχρηστο είναι ένα site. Είναι αρκετά γρήγορο; Ανταποκρίνεται όπως πρέπει; Φορτώνει άμεσα; Προσφέρει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες τη σωστή στιγμή; Αυτά είναι μερικά από τα σημεία στα οποία το usability testing εστιάζει περισσότερο.

Κανονικά, το usability testing το κάνουν ερευνητές UX που διαπιστώνουν αν ένα site είναι εύχρηστο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα από τους τελικούς χρήστες.

Πλεονεκτήματα του usability testing

Είναι αυτονόητο ότι το usability testing έχει μια σειρά από πλεονεκτήματα που σε βοηθούν στο να δημιουργήσεις μια σωστή σελίδα.

Παρέχει σαφή και αμερόληπτα στοιχεία για την εμπειρία του χρήστη στη σελίδα σου. Επίσης, επιτρέπει σε έναν χρήστη που δεν έχει σχέση με σένα να δει τη σελίδα σου και να επισημάνει περιοχές που θα μπορούσαν να βελτιωθούν. Μπορείς να διορθώσεις όσα θέματα εμφανιστούν πριν καν το βγάλεις στον αέρα και χάσεις πελάτες.

Επίσης, το usability testing σε βοηθάει να μιμηθείς τις ενέργειες που θα έκαναν διάφοροι χρήστες στη σελίδα σου. Σου δίνει τη δυνατότητα να καταλάβεις γιατί ένας χρήστης κάνει κάτι, σε συγκεκριμένη στιγμή. Και όλα αυτά μαζί με το εξής πλεονέκτημα: το usability test είναι εύκολο να γίνει. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι να έχεις έναν εξοπλισμό καταγραφής των επιμέρους ενεργειών που κάνει ένας UX ερευνητής ή απλοί χρήστες με χρέη ερευνητή.

Πώς να “τρέξεις” ένα usability test

Τώρα που έχουμε δει και αναλυτικά τα διάφορα οφέλη του usability testing, είναι λογικό να θες να μάθεις πώς μπορείς να το εφαρμόσεις στη σελίδα σου. Για να δούμε λοιπόν τους τρόπους!

Ηallway testing

Εδώ, δε ζητάς από επαγγελματίες ερευνητές να κάνουν τη δουλειά αλλά από τυχαίους χρήστες. Λέγεται “hallway” ακριβώς για να δείξει ότι οι χρήστες επιλέγονται τυχαία. Απλά βγαίνεις στον διάδρομο κι επιλέγεις τους testers σου (μπορεί να είναι συνάδελφος, μπορεί να είναι άγνωστος κλπ). Είναι ένα είδος testing που λειτουργεί μια χαρά για να έχεις μια πρώτη εικόνα του πόσο εύχρηστη είναι η σελίδα σου.

Usability testing εξ αποστάσεως

Στο usability testing εξ αποστάσεως, όπως μπορείς να καταλάβεις, όλα γίνονται από χρήστες που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές και ζώνες ώρας, στον προσωπικό τους χώρο. Αρκετές φορές, αυτή η μέθοδος γίνεται συγχρονισμένα οπότε προϋποθέτει βίντεο συνομιλίες, ωστόσο μπορεί να γίνει και ασύγχρονα.

Υπάρχουν διάφορα εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να κάνουν ένα όσο το δυνατόν καλύτερο usability test εξ αποστάσεως. Για παράδειγμα, υπάρχουν λογισμικά που καταγράφουν τις περιοχές που γίνονται κλικ και αναδεικνύουν σημαντικά σημεία στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή.

Στα συν αυτής της μεθόδου είναι ότι τα τεστ γίνονται στον φυσικό χώρο των testers και όχι σε μια υποδομή που έχει στηθεί με πολύ συγκεκριμένες συνθήκες.

Έρευνα από ειδικό

Για να έχεις μια πιο βαθιά και ξεκάθαρη εικόνα, ένας ειδικός όπως ένας ερευνητής UX, κάνει usability test στο site σου. Ο ένας τρόπος να γίνει αυτό, είναι ο ειδικός να επισκεφτεί τη σχετική υποδομή στα γραφεία σου και να κάνει το τεστ. Ο άλλος τρόπος, είναι να αποσταλούν στον ειδικό τα αποτελέσματα των τεστ που έχουν γίνει εξ αποστάσεως και αυτόματα, ώστε να τα ελέγξει και να βγάλει τα συμπεράσματα που θα είναι χρήσιμα για σένα.

Τεστ επί χάρτου

Πολλές εταιρείες κάνουν κυριολεκτικά σχέδια στο χαρτί, πριν προχωρήσουν καν στη δημιουργία μιας σελίδας και τον κώδικά της. Το λεγόμενο “paper prototype testing” γίνεται σε πολύ αρχικά στάδια. Ουσιαστικά, ένα χαρτί χρησιμοποιείται για σχεδιαστεί το interface και να διερευνηθεί εκ των προτέρων αν θα είναι εύχρηστο το site.

Ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις

Αυτή η προσέγγιση έχει πολύ μεγαλύτερη αμεσότητα. Εδώ, ο ερευνητής παίρνει συνέντευξη από χρήστες ώστε να διαπιστώσει τι ένιωσαν εκείνοι για το site που τεστάρεται. Μπορεί επίσης να κάνει ερωτήσεις με τη μορφή ερωτηματολογίου και να έχει έναν πιο δομημένο τρόπο συλλογής δεδομένων. Ωστόσο, το ερωτηματολόγιο είναι πολύ πιο “ξερό” συγκριτικά με τις συνεντεύξεις.

Και μετά;

Αφού κάνεις τα απαραίτητα usability test στο site σου, θα πρέπει να συγκεντρώσεις όλες τις πληροφορίες. Σημείωσε όλα τα ζητήματα που διάφοροι χρήστες εντόπισαν από κοινού. Αυτές είναι οι περιοχές που πρέπει να κάνεις επειγόντως διορθωτικές κινήσεις.

Επίσης, δώσε την απαραίτητη προσοχή στο feedback που σου έδωσαν οι χρήστες που έκαναν το test. Επικοινώνησε μαζί τους αν υπάρχει οποιοδήποτε σημείο που δεν είναι σαφές.

Όπως είναι προφανές, το usability testing, όπως ακριβώς και άλλα είδη testing, είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη. Πρέπει να τρέχεις test, το ένα μετά το άλλο, και να προχωράς στις σχετικές προσαρμογές. Έτσι, θα βεβαιωθείς ότι έχεις αποκομίσει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από τη διαδικασία και ότι θα βελτιώσεις τελικά το site σου.